تاریخچه پزشکی خواب و انجمن علمی پزشکی خواب ایران

نخستین بار درخواست تأسیس انجمن پزشکی خواب ایران (ISMS) ، در سال ۱۳۸۲ توسط متخصصینی از پنج رشته تخصصی به وزارت بهداشت ارائه شد که با پیگیری های مستمر، پس از دو سال ، اساسنامه انجمن علمی پزشکی خواب ایران در سال 1384 با موافقت وزارت بهداشت به عنوان رشته مولتی دیسیپلینری(Multidisciplinary) موافقت شد و به تأیید رسید. پس از برگزاری اولین انتخابات آن، اولین هیأت مدیره انجمن پزشکی خواب ایران با ریاست جناب آقای دکتر محمد فرهادی، و دبیری جناب آقای دکتر خسرو صادق نیت، با عضویت 7 رشته از تخصص های مختلف آغاز به کار کرد و تلاش خود را برای پایه گذاری علم خواب در کشور بنیان نهاد.
مأموریت این انجمن ارتقای سطح سلامت خواب در جامعه به عنوان یکی از ارکان مهم سلامت می باشد. اهدافی که این انجمن دنبال می نماید مشتمل بر تأمین زیرساخت های علم خواب از جمله تدوین کوریکولوم آموزش فلوشیپ طب خواب از رشته­های تخصصی مرتبط و تکنسین خواب ، تدوین آیین نامه مراکز تخصصی طب خواب ، تدوین استانداردهای تست های خواب ، تعیین تعرفه های مرتبط با خدمات تخصصی طب خواب ، آموزش پزشکان در گروه های تخصصی مختلف و ارتقای سطح دانش آنان به منظور تشخیص به موقع و درمان مناسب ، حمایت از پژوهشگران در حوزه علم خواب ، حمایت از تربیت تکنسین های طب خواب ، توسعه و تحت پوشش قرارداد بیمه ای خدمات طب خواب و همکاری جهت دسترسی هر چه مطلوبتر به تجهیزات تخصصی طب خواب می باشد. طی بیست سال اخیر از زمان تأسیس این انجمن، ارکان اصلی رشته فلوشیپ خواب پایه گذاری شده است و در حال حاضر امکان آموزش و تربیت فلوشیپ های این رشته در 6 دانشگاه علوم پزشکی بزرگ کشور فراهم می باشد. علاوه بر پیشگامی در تربیت و آموزش فلوشیپ طب خواب به صورت چند رشته ای در منطقه، ایران حایز جایگاه برتر پژوهشی در حوزه طب خواب در سطح منطقه می باشد و امید است که استحکام بنیان نهاده شده و این روند رو به رشد در آینده نیز ادامه یابد. دارا بودن مراکز تحقیقاتی مصوب جهت اختلالات خواب، تصویب و عملیاتی شدن آیین نامه غربالگری اختلالات خواب در رانندگان حرفه ای از سال 1384، انتشار ژورنال انگلیسی زبان Journal of Sleep Sciences (با همکاری انجمن و دانشگاه علوم پزشکی تهران از سال 2016) از دستاوردهای ارزشمند دیگر و برجسته در خاورمیانه در حوزه طب خواب می باشد.
انجمن علمی پزشکی خواب ایران با راهبردهایی همچون ارتقا آگاهی ملی در مورد اهمیت سلامت خواب و اختلالات آن، دسترسی برابر به درمان های اختلالات خواب برای همه بیماران، کاهش عوارض و صدمات ناشی از ابتلا به اختلالات خواب و افزایش بهره وری نیروی کار به دنبال ارتقای سطح سلامت خواب و سلامت جامعه بوده و در جهت دستیابی به اهداف یاد شده مستمرا گام بر میدارد.
این انجمن در تدوین و تصویب برنامه فلوشیپ طب خواب در سال 1391 نقش اصلی داشته و از اجرایی شدن آن در دانشگاه حمایت کامل داشت به گونه ای که اولین فارغ التحصیل این رشته در ایران ، سرکار خانم دکتر زهرا بنفشه آل محمد، در سال ۱۳۹۲ از دانشگاه علوم پزشکی تهران فارغ التحصیل شد و با حمایتهای انجمن، این رشته سپس در دانشگاه های شهید بهشتی، ایران، قزوین، مشهد، و اصفهان نیز با رویکردی چند رشته ای از هشت رشته تخصصی مختلف (طب کار، روانپزشکی، مغز و اعصاب، کودکان، داخلی، ریه، گوش حلق و بینی و بیهوشی) فعالیت خود را گسترش داد. در حوزه طب خواب کودکان، دانشگاه علوم پزشکی قزوین با پیگیری و تلاش مستمر سرکار خانم دکتر شبنم جلیل القدر، پیشگام و آغاز گر آموزش فلوشیپ خواب کودکان در ایران می باشد.

این انجمن، در برگزاری همایش های آموزشی و پژوهشی مرتبط، همکاری های بین المللی با انجمن خواب آسیا و انجمن جهانی خواب و سایر نهادهای بین المللی این حوزه مشارکت داشته است و موفق شده است تا با تدوین شناسنامه های استاندارد خدمات خواب و نیز آیین نامه کلینیک های خواب به ترتیب در سالهای 1397و 1399 پایه گزار ارایه خدمات استاندارد طب خواب در کشور باشد.
با پیشرفت های قابل ملاحظه بدست آمده طی 20 سال اخیر، این انجمن راهبردهایی را برای افزایش تعداد متخصصان آموزش دیده در دوره فلوشیپ طب خواب و کلینیک های خواب تایید شده، در نظر داشته و تلاش دارد تا با تحت پوشش قراردادن خدمات این رشته توسط بیمه های پایه و تکمیلی برای پرداخت هزینه تشخیص و درمان اختلالات خواب امکان دریافت خدمات مربوطه توسط تمامی اقشار نیازمند جامعه را محقق نماید. این انجمن با راهبردها، چشم انداز و جهت‌گیری‌های آتی برای پژوهش های حوزه علم خواب در جامعه ایران بنا دارد تا با تکیه بر بنیان بنا نهاده شده از سال تأسیس خود تا کنون به هدف خود در ترویج طب خواب در سراسر ایران و ارتقای سلامت خواب به عنوان رکنی اساسی از سلامت جامعه و همچنین حفظ و ارتقاء جایگاه علمی ایران در منطقه و جهان در رابطه با علم خواب دست یابد.