روز جهانی پارکینسون و ارتباط آن با اختلالات خواب
۱۱ آوریل (۲۳ فروردین) هر سال، به مناسبت تولد دکتر «جیمز پارکینسون» که نخستین بار بیماری پارکینسون را توصیف کرد، به عنوان روز جهانی پارکینسون شناخته می‌شود. این روز فرصتی است برای افزایش آگاهی عمومی درباره این بیماری و حمایت از بیماران و خانواده‌های آن‌ها.
پارکینسون چیست؟
پارکینسون یک بیماری نورودژنراتیو پیشرونده است که به علت کاهش دوپامین در مغز رخ می‌دهد. علائم اصلی آن شامل لرزش، کندی حرکت، سفتی عضلات و اختلال در تعادل است. اما این بیماری تنها محدود به علائم حرکتی نیست.
اختلالات خواب؛ از علائم مهم و نادیده‌گرفته‌شده پارکینسون
در بسیاری از بیماران پارکینسون، اختلالات خواب یکی از مهم‌ترین شکایات غیرحرکتی است. این اختلالات نه‌تنها کیفیت زندگی را کاهش می‌دهند، بلکه با تشدید علائم حرکتی نیز در ارتباط هستند. مهم‌ترین اختلالات خواب در بیماران پارکینسون شامل موارد زیر است:
۱. بی‌خوابی (Insomnia)
بیماران ممکن است در به خواب رفتن یا ماندن در خواب مشکل داشته باشند. اضطراب، افسردگی و درد نیز در این زمینه نقش دارند.
۲. اختلال رفتاری خواب REM (RBD)
در این حالت، بیمار در طول خواب حرکات شدید و غیرارادی انجام می‌دهد که گاه منجر به آسیب به خود یا شریک خواب می‌شود. این اختلال در مراحل اولیه پارکینسون دیده می‌شود و حتی می‌تواند سال‌ها پیش از تشخیص ظاهر شود.
۳. خواب‌آلودگی بیش‌ازحد روزانه
به دلیل خواب شبانه ناکافی، بسیاری از بیماران در طول روز احساس خواب‌آلودگی شدید دارند.
۴. سندرم پای بی‌قرار (RLS)
این اختلال باعث احساس ناخوشایند در پاها و تمایل شدید به حرکت آن‌ها هنگام استراحت می‌شود و خواب را مختل می‌کند.
۵. وقفه تنفسی در خواب (Sleep Apnea)
گرچه شیوع کمتری در بیماران پارکینسون دارد، اما ممکن است با علائمی مانند خروپف شدید و خستگی روزانه همراه باشد.
اهمیت توجه به اختلالات خواب در بیماران پارکینسون
تشخیص و درمان به‌موقع اختلالات خواب در پارکینسون می‌تواند بهبود چشمگیری در کیفیت زندگی، عملکرد روزانه و حتی کاهش علائم حرکتی ایجاد کند. درمان ممکن است شامل اصلاح داروها، مداخلات رفتاری، یا استفاده از درمان‌های خاص مانند CPAP برای آپنه خواب باشد.