روز جهانی کارگر، که هر ساله در اول ماه مه برگزار می‌شود، فرصتی برای بزرگداشت زحمات نیروی کار و بررسی چالش‌هایی است که کارگران در سراسر جهان با آن مواجه‌اند. یکی از این چالش‌های مهم، اختلالات مرتبط با شیفت‌کاری است که اغلب در میان کارگرانی که در ساعات غیرمتعارف (شب‌کار، چرخشی یا شیفت‌های متغیر) فعالیت می‌کنند، دیده می‌شود.

اختلال شیفت‌کاری خواب نوعی اختلال خواب است که در اثر کار در زمان‌هایی که بدن به‌طور طبیعی برای استراحت برنامه‌ریزی شده (مثل شب‌ها) ایجاد می‌شود. این اختلال می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

•بی‌خوابی یا دشواری در به خواب رفتن پس از شیفت کاری

•خستگی مزمن در زمان بیداری

•کاهش تمرکز، بهره‌وری و افزایش اشتباهات

•خطر بالاتر تصادفات کاری یا رانندگی

کارگرانی که در صنایع زیر فعالیت می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به SWD هستند:

•خدمات درمانی (پرستاران، پزشکان)

•صنایع تولیدی و کارخانه‌ها

•حمل و نقل (رانندگان، خلبانان، کنترل‌کنندگان ترافیک)

•پلیس، آتش‌نشانی و اورژانس‌ها

•کارگران خرده‌فروشی و فروشگاه‌های ۲۴ ساعته

تحقیقات نشان داده‌اند که شیفت‌کاری مزمن با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون:

•بیماری‌های قلبی-عروقی

•دیابت نوع ۲

•افسردگی و اضطراب

•اختلالات گوارشی

•کاهش کیفیت زندگی و رضایت شغلی

روز جهانی کارگر نه‌تنها فرصتی برای قدردانی از نیروی کار است، بلکه زمان مناسبی برای تاکید بر سلامت و رفاه کارگران است. سیاست‌گذاران و کارفرمایان می‌توانند اقدامات زیر را برای حمایت از کارکنان شیفت‌کار انجام دهند:

•طراحی برنامه‌های شیفتی سازگار با ریتم طبیعی بدن

•فراهم کردن فرصت استراحت و خواب کافی

•آگاهی‌بخشی در مورد بهداشت خواب

•ارائه مشاوره‌های روانشناختی و خدمات درمانی مرتبط

در دنیای مدرن، که بسیاری از خدمات به‌صورت ۲۴ ساعته ارائه می‌شوند، نمی‌توان از شیفت‌کاری اجتناب کرد. اما توجه به پیامدهای روانی و فیزیولوژیکی آن می‌تواند به ارتقاء کیفیت زندگی کارگران منجر شود. روز جهانی کارگر باید یادآور این نکته باشد که حمایت از نیروی کار تنها به مسائل مالی محدود نمی‌شود، بلکه شامل سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آنان نیز هست.