روز جهانی آسم و اختلالات خواب

روز جهانی آسم (World Asthma Day) هر سال در اولین سه‌شنبه ماه مه برگزار می‌شود و هدف آن افزایش آگاهی درباره آسم، بهبود مدیریت این بیماری و ارتقاء کیفیت زندگی مبتلایان است. یکی از ابعاد کمتر مورد توجه در آسم، تأثیر آن بر خواب و اختلالات خواب مرتبط با آن است. در این روز، متخصصان و سازمان‌های بهداشتی تلاش می‌کنند تا ارتباط میان آسم و مشکلات خواب را نیز برجسته سازند.

آسم یک بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی است که با علائمی مانند خس‌خس سینه، سرفه، تنگی نفس و احساس فشار در قفسه سینه شناخته می‌شود. این علائم اغلب در شب یا بامداد شدیدتر می‌شوند و می‌توانند خواب فرد را مختل کنند.

بیش از ۷۰٪ افراد مبتلا به آسم درجاتی از اختلال خواب را تجربه می‌کنند. دلایل این اختلال شامل موارد زیر است:

• بدتر شدن علائم در شب (Nocturnal Asthma): بسیاری از بیماران در ساعات شب دچار تشدید علائم می‌شوند که می‌تواند باعث بیداری‌های مکرر شود.

• کاهش اکسیژن خون: التهاب مجاری هوایی در خواب ممکن است باعث کاهش اشباع اکسیژن شود که به اختلال در چرخه‌های خواب منجر می‌شود.

• اختلالات همراه مانند آپنه خواب (OSA): در برخی بیماران، آسم با آپنه انسدادی خواب همراه است که تأثیر منفی مضاعفی بر کیفیت خواب دارد.

اختلال خواب می‌تواند منجر به کاهش تمرکز، تحریک‌پذیری، افت عملکرد تحصیلی و شغلی، و حتی افزایش خطر حملات آسمی شود. در کودکان، بی‌خوابی ناشی از آسم می‌تواند رشد شناختی و روانی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

۱٫ استفاده منظم از داروهای کنترل‌کننده آسم طبق دستور پزشک

۲٫ دوری از عوامل محرک مانند گرد و غبار، حیوانات خانگی یا دود سیگار

۳٫ بالا بردن سر تخت برای کاهش برگشت اسید معده (که ممکن است آسم شبانه را تحریک کند)

۴٫ ارزیابی برای اختلالات خواب مانند آپنه

۵٫ حفظ وزن مناسب، ترک سیگار و داشتن برنامه خواب منظم

در روز جهانی آسم، ضروری است که نه‌تنها به درمان علائم تنفسی توجه شود، بلکه به تأثیرات پنهان آسم مانند اختلال خواب نیز پرداخته شود. آگاهی، تشخیص به‌موقع و مدیریت صحیح می‌تواند به بهبود قابل توجه کیفیت زندگی بیماران کمک کند.